Tencerelerin Tarihçesi ve Evrimi

Her mutfakta bulunan en temel malzemelerin başında tencereler geliyor. Aynı zamanda bu mutfak malzemelerinin bugünkü şekline yakın formunu aslında 14. yüzyılda almaya başladığını da belirtmeliyiz. İçinde yemek pişirilen ya da sıvı gıdaların kaynatıldığı tencereler, günümüzde onlarca farklı model ve ebat seçeneği sunuyor. Eski dönemlerde ise yapıldığı malzemeler standarttı ve ölçü seçenekleri de bu kadar fazla değildi. 

Tencerelerin Kökeni: İnsanlık Tarihindeki Yemek Pişirme Macerası

Öncelikle tencereyi kim icat etti sorusunun yanıtından başlayalım. Aslında bu sorunun yanıtı oldukça karmaşıktır. Literatüre bakıldığında tencereyi icat eden kim sorusunun yanıtı olarak karşımıza Fransız Deniz Papin çıkıyor. Ancak geçmiş yüzyıllarda çömlekten yani toprak karışımından hazırlanan ilk tencereyi kimin icat ettiği bilinmiyor. Eski dönemlerde bu mutfak malzemesi su kaynatmak için kullanılıyordu. 

Tarihte tencerelerin çamaşır yıkamak için de kullanıldığına dair bazı bilgilere rastlandı. Çömlekten hazırlanan tencereler çok uzun yıllar insanlar tarafından kullanıldı. Hatta günümüzde halen güveç adı ile kullanılmaya devam ettiğini de belirtmeliyiz. Sonrasında ise bu malzeme dökme demirden de yapılmaya başlandı. 

Elbette daha dayanıklı olması nedeniyle dökme demir tencereler çömlek tencerelerin gözden düşmesine neden oldu. Dökme demirden yapılmaya başlandıktan sonra tencerelerin imalatında çok daha farklı malzemeler de kullanılır hale geldi. Günümüzde halen pek çok malzemeden tencere çeşitlerinin üretiminin devam ettiğini söyleyebiliriz. 

Sağlıklı ve Lezzetli Yemekler İçin: Tencerelerin Malzeme Seçimleri ve Etkileri

• Çelik

Çelik materyal, tencere üretiminde en sık kullanılan malzemelerin başında geliyor. Çeliğin etkisi ısıyı çok kısa bir sürede iletiyor olmasıdır. Aynı zamanda gıdaların eşit ısıyla pişmesini de sağlar. Çelik tencerelerin önemli özelliklerinden biri de en dayanıklı mutfak malzemelerinden biri olmasıdır. Uzun ömürlü bir tencereye sahip olmak isteyenlerin seçimi genellikle çelik tencereler olur. Temizliğinin de kolayca yapıldığını eklemek gerekir. Hem sıvı yağ hem de katı yağlar ile bir arada kullanıma uygun olan çelik tencereler, profesyonel mutfakların da vazgeçilmez ekipmanlarından biridir. Gıdaların kısa sürede ısınarak pişmeye başlamasını sağlaması ve aynı zamanda insan sağlığına hiçbir zararının olmaması çelik tencereleri vazgeçilmez kılan unsurlar arasında yer alıyor. 

• Dökme Demir

Dökme demir malzemeden üretilen tencerelerin yanı sıra tava çeşitleri de ısının eşit şekilde dağılmasını sağlayabilen mutfak ekipmanlarıdır. Tıpkı çelik tencereler gibi ısıyı eşit şekilde besine iletme özelliğine sahip olan dökme demir tencerelerin de temizliği gayet kolay şekilde yapılabilir. Temizliği için güçlü kimyasallar kullanılmasına gerek olmaz. Dolayısıyla bu açıdan bakıldığında gayet sağlıklı mutfak malzemeleri olduğu söylenebilir. Çelikten farkı ise daha ağır olmalarıdır.

• Bakır 

Yumuşak olan bakır materyalinin işlenmesi ve tencere ile tavaya dönüştürülmesi oldukça eski tekniklerdir. Bakır tencerelerin eskiden daha yaygın biçimde kullanıldığını söyleyebiliriz. Günümüzde kullanım sıklığı azaldı. Nedeni ise yapısının hassas olması ve sadece tahta kaşık ile gıdaların karıştırılması gerektiğidir. Aksi halde kolayca çizilebilir. 

• Cam 

Evlerde yaygın biçimde kullanılıyor olsa da sanayi tipi mutfaklarda bu kadar sık kullanıldığını söyleyemeyiz. Nedeni ise tahmin edebileceğiniz gibi kolaylıkla kırılabilen bir yapısının olmasıdır. Cam son derece sağlıklı bir malzemedir. Kaliteli cam tencereler tercih edildiğinde ve kullanımı sırasında dikkatli olunduğunda uzun kullanım ömrü sunabilir. 

• Granit

Endüstriyel mutfaklarda en sık kullanılan ürünlerden biri granit tencerelerdir. Çünkü yüksek ısı değerlerine karşı son derece dayanıklıdır. Üretiminde magmatik kayalar kullanılır. Sağlığa hiçbir zararı olmayan bu tencerelerin temizliği de kolaylıkla yapılabilir. 

Tencerelerin Geri Dönüşümü ve Sürdürülebilir Mutfak Pratikleri

Günümüzde tencere üretiminde kullanılan malzemelerin büyük bölümü geri dönüştürülebilen materyallerdir. Enerji tasarruflu yiyecek hazırlama alışkanlıklarının kazanılması, sürdürülebilir malzemelerin kullanılması mutfak pratiklerinin de sürdürülebilir olmasında önemli bir hamledir. Özellikle metal materyallerden üretilmiş tencere çeşitlerinin kullanılamaz hale gelmesi durumunda geri dönüşümle yeniden üretimde kullanılması mümkün olabiliyor.